موزه مردم شناسی بجنورد در عمارت سردار مفخم قرار دارد. عمارت سردار مفخم  بزرگترین و شاخص ترین اثر معماری دوره قاجار در شهر بجنورد است. در دوره قاجار این عمارت همراه با بناهای دیگری از جمله آیینه خانه، کلاه فرنگی و حوضخانه، در باغی بزرگ، مجموعه دارالحکومه سردار مفخم را تشکیل می دادند. عمارت سردار مفخم در دهه ۱۳۰۰هجری قمری، همزمان با دوره حکومت ناصرالدین شاه به دستور یارمحمد خان شادلو معروف به سردار مفخم ساخته شده است و محل سکونت خانواده وی و پذیرایی از میهمانان دولتی و رجال سیاسی بوده است. این عمارت در دو طبقه ساخته شده است و در مجموع دارای ۳۴ اتاق و دو تالار بزرگ می باشد. عمارت سردار مفخم در هر طبقه دو ایوان، یکی در ضلع شمالی و یکی در ضلع جنوبی دارد. در ضلعهای شرقی و غربی عمارت نیز فقط دو در ورودی وجود دارد. بیشتر تزیینات عمارت سردار مفخم در نمای جنوبی بنا است و شامل انواع کاشیکاری می باشد. سرتاسر نمای جنوبی، از بالای ستونهای ایوان طبقه اول تا زیر سقف طبقه دوم با کاشیکاریهای معرق، معقلی و هفت رنگ تزیین شده است. جالب است که در این کاشیکاریها از تکرار نقوش و طرحها پرهیز شده است تا نمایی الوان و متنوع ایجاد گردد. عمارت سردار مفخم در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.